Kunnen we van elke nare ervaring leren en kan deze ons tot diepere helderheid brengen?
Als bepaalde situaties in ons leven zich blijven herhalen, kunnen we ons gaan afvragen waar dit vandaan komt en begint het proces van bewustwording. Die situaties kunnen ervoor zorgen dat de spanningen zich gaan opstapelen en als we erbij stil gaan staan – dit kan door erover na te denken of dingen op te gaan schrijven – voelen we bijvoorbeeld een beknelling of verkramping in ons lichaam of een verhoogde ademhaling. We beginnen door te krijgen dat onze oude, diep ingesleten gedragspatronen ons niet langer dienen om dit soort situaties te vermijden, maar dat deze ze eerder in de hand werken. Daardoor is de kans juist groter dat onze grootste nachtmerries werkelijkheid worden en gaan we ons moedeloos of zelfs depressief voelen.
Negatieve ervaringen en trauma’s in onze opgroeifase hebben een aanzienlijke invloed op ons basisvertrouwen en op de ontwikkeling van onze grondhouding. Onze grondhouding wordt deels bepaald door het familiesysteem waarin we opgroeien. Bij heftige gebeurtenissen in het hier en nu reageren we nog vanuit ons familiesysteem met de bijbehorende coping-mechanismen. Die mechanismen hebben we overgenomen van onze getraumatiseerde ouders en die vormen de basis voor onze reactiepatronen. Deze patronen zijn voor een groot deel bepalend voor hoe we later in ons leven vergelijkbare situaties omgaan.
Om een voorbeeld te geven uit mijn eigen familiesysteem, mijn vader koos ervoor om nooit te praten over de heftige dingen die hij had meegemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door de wonden die deze gebeurtenissen hadden achtergelaten, was hij niet meer in staat om zich kwetsbaar op te stellen over zijn jeugd en hij kon zijn gevoelens hierover niet uiten. Voor hem voelde het onveilig om dit te doen, waardoor hij bepaalde delen van zichzelf zijn hele leven lang ging negeren en onderdrukken. Dit werd een van zijn overlevingspatronen en ik en mijn broers groeiden op met dit voorbeeld, wat weer een diepe impact op ons heeft gehad.
Emotionele pijngeschiedenis
Het onderdrukken van onze emotionele pijngeschiedenis in actuele situaties houdt ons af van onze gevoelens en verhindert ons om volledig contact te maken met ons lichaam en alle delen van ons bewustzijn. Het paradoxale is juist dat het bewuster worden van onze emotionele pijn en geschiedenis kan zorgen voor meer verbondenheid met onszelf en anderen, waardoor we juist ook de mooie levenskwaliteiten kunnen ervaren, die eerder onderdrukt werden, samen met de oude pijn. Het is belangrijk om ons bewust te worden van onze eigen overlevingspatronen en deze te doorbreken om op een gezonde manier te kunnen omgaan met onze emoties en gevoelens. Door onze emotionele pijn en geschiedenis te erkennen en te omarmen, kunnen we groeien, ons leren te bevrijden en ons verbinden met onszelf en anderen.
We zijn ons vaak nog niet voldoende bewust van onze overlevings- en getraumatiseerde delen en zijn daardoor niet in staat om triggers snel te herkennen. Zodra ons bewustzijn hierin groeit, kunnen we leren om andere keuzes maken als we deze triggers tegenkomen. We nemen bewust de regie in handen, leren met interesse en compassie te luisteren naar onze eigen pijn en die van anderen. Hierdoor zijn we in staat om onze negatieve gevoelens te transformeren, onze relaties te verdiepen en te groeien. Onze nare ervaringen kunnen ons zo juist helpen om dichter bij onszelf en anderen te komen.
Laten we ons bewustzijn vergroten en blijven groeien in deze getraumatiseerde en gecompliceerde wereld waarin we leven. Dat is hard nodig, omdat we verdeeld zijn en geconditioneerd, en vaak onze eigen trauma’s projecteren op anderen. Laten we leren hoe we beter kunnen reageren op de alle heftige gebeurtenissen die nog op ons pad komen, niet alleen voor onszelf, maar ook voor de volgende generaties.